Tanım
Etken; Köpeklerde Demodex canis, kedilerde ise Demodex cati ve Demodex gatoi’dir. Hastalığa genellikle köpeklerde, nadiren de kedilerde rastlanır.
Demodikozis; Normalde köpeklerin doğal florasının bir parçası olarak az miktarda bulunan Demodex canis’in çeşitli nedenlerle floradaki sayısının artması ile oluşan demodektik uyuz hastalığıdır. Köpeklerde doğumla beraber annenin yavrusunu yalamasıyla etkenler yavrunun burun bölgesine lokalize olurlar. Hastalarda immun sistemin baskılandığı durumlarda etkenlerin sayısının artmasıyla hastalık oluşur.
Belirtiler
Lezyonlar lokalize ya da generalize olabilir. Sıklıkla burun kenarları, göz çevresi,bacaklarda ve sırt bölgesinde görülür, ilerleyen olgularda lezyonlar tüm vücuda yayılarak generalize formda seyredebilir. Hayvanda şiddetli kaşıntı, bölgesel tüy dökülmesi, lezyonlu bölgelerde kızarıklık, pul pul dökülmeler, kaşınma ile şekillenen dermatite bağlı deride kalınlaşma gözlenebilir. Genel olarak uyuz enfeksiyonları sekonder olarak bakteriyel etkenlerin de katılmasıyla yangısal kaşıntılı bir tablo şeklinde karşımıza çıkar. Bu durumlarda lezyonların olduğu bölgelerde irinli ve kanlı akıntı, bazen papül ve püstül oluşumu şekillenebilir.
Ayırıcı Tanı
- Dermatofitoz
- Pemfigus kompleks
- Sistemik lupus eritematoz
- Alerjik dermatit
- FIV
- Diabetis mellitus
Tanı
Demodikozis tanısında en yaygın olarak kullanılan yöntem deri kazıntılarının mikroskobik muayenesidir.
Deri kazıntısı dışında deri biyopsisi ve trikogram (tüylerin mikroskobik incelemesi) ile de tanı koyulabilir.
Demodektik uyuzda enfeksiyon oluşumunu tetikleyen ana sebebin tespit edilmesi önemlidir. Bunun için de; hemogram, biyokimya testleri ve ELİSA (FeLV, FIV vb.) kullanılabilir.
Tedavi
1)İlaçlı Banyo
Lezyonların generalizasyonuna göre ilaçlı banyo günleriniz veteriner hekiminiz tarafından düzenlenir.
Kediler için Amitraz toksisitesi göz önüne alınarak sprey kullanımına gidilebilir.
2)Antiparaziter İlaç Uygulaması
Lezyonların generalizasyonuna göre antiparaziter ilaç uygulaması yapılır.
Collie, Border Collie, Shetland Sheepdog, Australian Shepherd, Old English Sheepdog ırklarında İvermektin Toksisitesi göz önüne alınarak ilaç seçimi yapılır.
3)Antibiyotik Kullanımı
Lezyonların generalizasyonuna ve duruma göre antibiyotik kullanılabilir.
4)İmmunomodülatör
İmmun sistemi desteklemek amacıyla çeşitli immunomodülatör ilaçlar kullanılabilir.